Het is een klein Fries dorpje. Een kerk, een paar straten en
natuurlijk: water. Langs het water een rij oude huisjes, en in het water
schommelende zeilbootjes. We zijn er met de auto in een tel doorheen gereden.
Ons oog valt op een aankondiging: Tjerkwerd te kijk. De
volgende keer dat we door het dorp komen, kijken we dus beter. Dan blijkt dat
we onze ogen uit kunnen kijken. Want bij bijna alle huizen staat een kijkdoos
in de vensterbank, en bij andere huizen hebben mensen hun hele raam verbouwd
tot een grote kijkdoos.
Nieuwsgierig geworden gaan we op onderzoek uit. 'Tjerkwerd
te kijk', lezen we, 'een kijkdozenroute'. In de huiskamer-kijkdozen tonen
dorpsbewoners voorwerpen waaraan ze gehecht zijn. De doos is zichtbaar
geplaatst achter het raam of in de tuin
We lopen het hele
dorp af. Al gauw zien we hoe het werkt. Bij ieder huis dat meedoet is
het symbool van de kijkdozenroute opgehangen. Ieder heeft de kijkdoos op heel
eigen wijze vormgegeven. Er is een tekst bij opgehangen met uitleg.
We zijn nieuwsgierig en gaan de huizen langs. We gluren door
de ramen, iets wat je anders juist nooit zou doen. Nu mag het: je mag het
tuinpaadje op lopen en naar binnen kijken. Vooral als een huis een wat diepere
voortuin heeft, voel ik wel wat een drempel. Maar de kijkdozen zijn bedoeld om
te bekijken en dus overwinnen wij onze gène.
De kijkdozen geven een inkijkje in de levens van de dorpsbewoners.
Sommigen zijn echte verzamelaars: beeldjes van vogels, oud kinderspeelgoed, vogeleieren
… Anderen hebben een groot gevoel voor historie en laten iets zien van de
geschiedenis van hun huis of familie. Weer anderen hebben een passie voor
fotograferen, schilderen of vissen. Sommige dozen zijn gemaakt door
volwassenen, andere door kinderen.
 |
| in een van de kijkdozen een verzameling vogels |
In een van de dozen het gips van een kind dat met
klompvoetjes geboren was. Aan de ene kant van de doos staan de woorden: angst,
spanning, onzekerheid. Aan de andere kant: opluchting, tevreden, dankbaar. Een
foto van het kind dat inmiddels lopen kan, laat de vreugde om de geslaagde
behandeling zien.
Een dorp waar je niemand kent, begint zo ineens tot leven te
komen. Je proeft iets van de emoties van de bewoners, van hun levensverhaal en
hun dagelijks bestaan. Het is bijzonder hoe mensen op deze manier iets van
zichzelf, van hun passie, van hun interesses laten zien. Waarin een klein dorp
toch maar weer groot in kan zijn!
